سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
اميدوار رضايي:انتظار معجزه در بودجه آينده بهداشت و درمان نمي رود
دكتر اميدوار رضايي، رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي در گفت‌وگويي تفصيلي به سوالات خبرنگاران درباره‌ي مسائلي هم‌چون بودجه بخش سلامت و درمان، چالش‌هاي اين بخش در سال84، انتظارات از دولت در بودجه85، بيمه‌هاي روستايي و شهري، وضعيت اورژانس كشور، تبعيض‌هاي درماني شهر و روستا، مشكلات پرستاران و پزشكان، تعرفه‌هاي پزشكي و مشكلات دارو و داروسازي در كشور پاسخ داد.
نبايد انتظار معجزه در بودجه آينده داشته باشيم
تبادل نظر دولت و مجلس در خصوص بودجه سيستماتيك نيست
رضايي در خصوص ضرورت تشكيل جلسه و تبادل نظر دولت و مجلس پيش از ارايه لايحه بودجه 85 گفت: صحبت‌هاي بسياري در زمينه بودجه ميان دولت و مجلس به عنوان يكي از راه‌هاي تعامل مثبت و تسريع در تصويب قانوني پخته و اجرايي در فصل بودجه شده است.
وي با اظهار تاسف از عملي نشدن اين صحبت‌ها افزود: در اين زمينه اگر هم كاري صورت گرفته اين بوده كه چند نفر از افراد خاص مجلس دعوت شده‌اند، ولي اين كه به صورت سيستماتيك، كميسيون‌ها و كميته‌ها و وزارتخانه‌هاي مختلف دولت بيايند با كميسيون‌هاي تخصصي مجلس يك رابطه تنگاتنگ داشته باشند و بتوانند يك كار مشترك را انجام دهند، وجود ندارد.
رضايي اين روش را درست ندانست، چرا كه بودجه در كميسيون‌ها تقسيم مي‌شود و هر بخش و فصلي كه مربوط به هر كميسيون است بررسي مي‌شود. طبيعتا اگر آن كميسيون در جريان روند تصويب آن در دولت نباشد از اول مجبور است با شك و ابهام و پيشنهادات جديدي كه ارايه مي‌شود؛ به بررسي بودجه بپردازد.
نماينده مسجد سليمان تصريح كرد: اين كار سيستماتيك نيست و متاسفانه امسال هم راهكاري در اين راستا صورت نگرفته است، يعني دعوتي از ما به عنوان كميسيون بهداشت و درمان نشد و جلسه مشتركي با كسي قبل از ارايه بودجه تاكنون نداشته‌ايم. حتي ما نيز از مسوولان دعوت كرديم، اما متاسفانه اجابت نشد.
وي ادامه داد: مي‌خواستيم اين كار صورت گيرد و در جلسه مشترك با دولت نيز اين مساله را مطرح كرديم، ولي متحقق نشد و احتمال مي‌دهيم مانند گذشته در خصوص بودجه كار آن چناني انجام نشود، لذا نبايد معجزه‌اي در بودجه آينده شاهد باشيم.
نبايد در بودجه سال 85 چيز روشني بر مبناي سند چشم انداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه انتظار داشت
رضايي با اشاره به اين كه هيچ اطلاع روشني از اين مساله ندارم، افزود: حدس مي‌زنم كه خيلي كار شاقي امسال نيز صورت نگيرد. مگر آن كه رييس جمهور تغييرات مطرح شده در سفرهاي استاني خود را در بودجه ديده باشد. بنابراين نبايد در بودجه امسال نيز چيز روشني بر مبناي سند چشم انداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه كه مورد انتظار ماست، ديده شود. در صورتي كه اگر تعامل مثبت اجرايي عملي مي‌شد، حتما مصوبات مجلس را با برنامه چهارم تطبيق مي‌داديم و نظرات خود و اهداف و اولويت‌هايي كه در ذهن مجلس و كميسيون است را با دولت چك و به هم نزديك مي‌كرديم تا در مجلس با چالش كمتري برخورد كنيم.
وي با بيان اين كه در بحث بودجه سال گذشته با چالش جدي روبرو بوديم، خاطرنشان كرد: شايد يكي از شديدترين برخوردها بين كميسيون بهداشت و درمان با دولت، در بحث بودجه بود كه نتيجه آن تبديل 2 درصد رشد به 55 درصد رشد بوده است. در حقيقت بودجه در فضاي سلامت نبود. البته مديران وزارت بهداشت و سازمان هم جديد هستند، اما فكر نمي‌كنم تحولي در اين خصوص صورت گيرد.
نماينده مسجد سليمان با اظهار بي اطلاعي در مورد طرح كاهش نمايندگان كميسيون تلفيق اظهار داشت: اگر در جمع بندي كميسيون‌ها خوب كار كرده باشند و ملاك كميسيون تخصصي باشد، طبيعتا در جمع بندي هر چه تعداد كمتر و كار پخته‌تر باشد، بهتر خواهد بود، اما مشكل اين است كه در كميسيون‌ها بايد وقت كافي داده شود تا بتوانند نمايندگان نظرات خود را مطرح و در آن نظرات اعمال شود و بعد همان آنها بيايد در دستور كار قرار گيرد، نه چيزي فراتر از آن و ديگر در كميسيون تلفيق چيزي از خود ارايه ندهند.
به اعتقاد رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس اگر اين مسير درست طي شود طرح كاهش اعضاي كميسيون تلفيق چيز بدي نيست.
چندين سال است كه مسوولان ما نگاه سلامت نگر ندارند
نگاه خيلي از مسوولان به سلامت همين درمان، مريض و بيمارستان و درمانگاه است
وي در ادامه با اشاره به اين مساله كه چندين سال است كه مسوولان ما نگاه سلامت نگر ندارند، به بيان چالش‌هاي اين بخش پرداخت و گفت: چالش‌هاي ما در سال 84 همان چالش‌هاي سال 83 در بررسي بودجه بود كه تا حدودي تلاش شد در بودجه 84 چالش‌ها كمتر شود. يك چند درصدي هم در مصوبات موفقيت‌هايي حاصل شد، اما در اجرا كمتر بود.
رضايي عدم نگاه سلامت‌نگر را مهمترين چالش جدي آنها با دولت و مجلس عنوان كرد و افزود: اين مساله يك آموزش و فرهنگ مي‌خواهد و اين كه دفعتا با كسي در اين رابطه صحبت كنيم، كسي به اهميت اين موضوع پي نمي‌برد كه جايگاه سلامت كجاست؟ نگاه خيلي از مسوولان به سلامت همين درمان، مريض و بيمارستان و درمانگاه است، يعني كسي بيمار شود برود دكتر و نسخه‌اي برايش بنويسند. در حالي كه در اعتقادات ما سلامت نگري مطرح بوده، اما معمولا بايد دنياي غربي بگويد كه مثلا سلامت چيست تا ما بگوييم درست است.
در همه خدمات بايد سلامت تعريف شود
اگر مي‌گوييم اصولگرا هستيم طبيعتا بايد طبق اصول اعتقادي ما جان و حرمت انسان ها برايمان مهم باشد
وي ادامه داد: هم اكنون سلامت يعني رفاه جسمي، رواني، اجتماعي و اعتقادي، كه اگر اين 4 مورد ديده شود آن زمان كل سيستم و نظام بايد سلامت باشد. وقتي از نظر رفاهي براي انسان‌ها حالت شادي و نشاط ايجاد شود سلامتي در جسم، روان و اجتماع و در اعتقاد معنوياتش را شاهد خواهيم بود. البته بعد چهارم سلامت به پيشنهاد وزير بهداري كويت در سازمان بهداشت جهاني اضافه شد.
اين نماينده مجلس براين مساله تاكيد كرد كه هر كاري كه مي‌كنيم بايد اين 4 مورد را ببينيم. حتي در مسايل عمراني و صنعتي، يعني خودرويي كه براي انسان مي‌سازيم بايد ديد از امنيت كافي برخوردار است و سلامتي انسان را حفظ مي‌كند يا خير؟ سلامتي انساني كه قرار است از آن خودرو استفاده كند مهمتر از فريب و تبليغات آن است. يا مثلا در ساخت جاده‌ها به جاي زيبايي آن، نقاط حادثه خيز آن جاده را شناسايي و رفع مي‌كنيم تا كسي با مشكل و حادثه مواجه نشود.
رضايي تصريح كرد: در واقع با اين نگاه، هزينه‌ها با هدف سلامت افرادي كه محور همه كارهاست صرف مي شود، لذا سلامت يك انسان محور توسعه و فعاليت‌هاست؛ چرا كه همه اين كارها براي اين است كه انسان سالم بتواند زندگي خوب داشته باشد و از نظر جسمي و روحي و معنوي شاد باشد و رفاه كافي را داشته باشد. در همه خدمات بايد سلامت تعريف شود.
به نظر رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس اگر اين چارچوب‌ها و اصول را با توجه به آن كه دم از اصولگرايي مي‌زنيم رعايت كنيم، خيلي مسايل حل مي‌شود. اصول علمي، ارزشي، اعتقادي يكي از مباني اصولگرايي است، يعني اگر مي‌گوييم اصولگرا هستيم طبيعتا بايد طبق اصول اعتقادي‌مان، جان و حرمت انسان برايمان مهم باشد. همچنين به دنبال اين مساله به اين بحث مي‌رسيم كه همه انسان‌ها در سلامت مثل هم هستند و فرقي بين آنها وجود ندارد. بايد در درمان و بهداشت و سلامت به همه انسان‌ها يك نگاه شود. كسي كه در يك زندگي عشايري بيمار مي‌شود همانند كسي است كه در شهر به همان بيماري مبتلا مي‌شود. حتي شايد اين عشاير در فشار و استرس بيشتر و در وضعيت بدتري به سر برد، اما در خصوص درمان و سلامت وي برعكس عمل مي‌كنيم.
از سال 74 قرار شده كه ظرف 5 سال همه بيمه شوند؟!
يك روستايي در حال حاضر 40 درصد يك شهري حق درماني دارد
هنوز لايحه‌ي تكميل شبكه اورژانس كشور تقديم نشده است؟!
وي به بيمه همگاني روستاييان اشاره كرد و گفت: از سال 74 قرار شده كه ظرف 5 سال همه بيمه شوند،اما همه آنها حرف بوده و جز خودگرداني بيمارستان‌ها هيچ چيز از آن در نيامده است. پايان قضيه ظاهرا اين بوده كه بودجه بيمارستان‌ها از دولت كنده شود والا وقتي وارد مصوبات مي‌شويد، مطالب بسيار زيبايي است، يعني ظرف 5 سال همه آحاد كشور بيمه شوند، ولي با اين وجود روستايي در حال حاضر 40 درصد يك شهري از حقوق درماني بهره مي‌گيرد.
رضايي دومين چالش بخش بهداشت و درمان را عدم انجام بيمه همگاني عدالت محور با محوريت سلامت انسان دانست.
وي مشكل اورژانس‌ها را سومين چالش در اين بخش عنوان كرد و گفت: امسال به خاطر فشاري كه مجلس در اين راستا داشت اين مشكل تا حدودي مرتفع شد. در ماده 85 قانون برنامه‌ي چهارم به دولت تكليف كرديم كه ظرف 6 ماه بعد از ابلاغ برنامه لايحه‌ي تكميل شبكه اورژانس را بياورد و رفع 50 درصد نقاط حادثه خيز را در آن ببنيد و 50 درصد به ما تضمين دهد كه تلفات جاده‌اي كم مي‌شود و شبكه اورژانس براي همه كشور كامل مي‌شود. حداكثر وقتي كه دولت داشت 11/12/83 بود و اكنون ماه 10 سال 84 هستيم و اين همه تاخير را شاهديم!
به اعتقاد رييس كميسيون بهداشت و درمان، اورژانس چالش بسيار مهمي است و به وسيله اين لايحه قرار بود 50 درصد از 30 هزار نفري كه در جاده‌ها كشته مي‌شوند به 15 هزار نفر برسد. در حالي كه هر روز اين ميزان بالا مي‌رود و افزايش مي‌يابد.
اين نماينده مجلس ابراز داشت: ما در برابر حوادث، مصوبات، طرح و لوايح معمولا احساسي عمل مي‌كنيم. متاسفانه دولت در بحث تكميل شبكه اورژانس كشور كوتاهي كرده است. حتي كميسيون نامه‌اي با امضاي 150 نماينده آماده كرد و به اين وسيله به رييس جمهور تذكر داده‌ايم. دو هفته پيش نيز بنده تذكري در اين رابطه دادم، ولي هنوز خبري نيست و به مجلس چيزي ارايه نشده است.
بيمارستان‌ها در پرداخت حقوق پرسنل خود مي‌لنگند
رضايي چالش بعدي را بحث اداره بهداشت و درمان دولتي دانست و گفت: متاسفانه در حال حاضر حدود 50 الي 60 درصد بيمارستان‌ها با درآمد اختصاصي خود اداره مي شوند، در حالي كه بيمارستان‌ها هميشه بامشكل مواجه‌اند. حدود 40 الي 50 درصد بودجه بيمارستان‌ها حقوق و مزايا است و به همين دليل بيمارستان‌ها هميشه كسري بودجه دارند.
وي ادامه داد: بيمارستان‌ها با مشكلات فراوان حقوق و مزاياي پرسنل خود را در آذرماه پرداخت كرده‌اند ولي متاسفانه در دي ماه قادر به پرداخت نيستند. حقوق و مزاياي يك بخش به اين اهميتي كه در اولويت هم قرار دارد و محور توسعه هم مي‌باشد، مي‌لنگد. ارتقا سلامت و ايجاد انگيزه در پرسنل، پرستار و دكتر جاي خود دارد و مسايل ديگر مثل نظافت بيمارستان و حقوقي كه بايد به آنها بدهند تا بيايند پاسخگوي بيماران را دهند نيز جاي تامل است.
رييس كميسيون بهداشت و درمان با بيان اين كه در بودجه 84 اين موارد را مورد توجه قرار داديم، ولي پرداخت نمي‌شود، تصريح كرد: در خيلي بخش‌ها و سازمان‌هاي ديگر بودجه‌ها پرداخت شده ولي در بخش بهداشت متاسفانه اين كار صورت نگرفته و دليل اين مساله مشخص نيست كه بايد بررسي بيشتري در اين راستا صورت گيرد.
وي ادامه داد: بيمارستان‌ها و مراكز بهداشت و درمان ابراز كمبود بودجه مي‌كنند. ما تبصره 20 را در قانون بودجه 84 داريم كه دولت طبق آن مكلف شده است كه از هر جا كه مي‌تواند صرفه‌جويي كند و حقوق و مزاياي بهداشت و درماني‌ها را بدهيد تا سال 84 مشكل حقوقي و مستمري بخش‌هاي آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، باز نشسته‌ها و خانواده‌ها شهدا نداشته باشند. متاسفانه اين كار نيز انجام نشده است و در اين بخش ما 348 ميليارد تومان پول در نظر گرفتيم كه تنها 40 تاي آن داده شده است، لذا اين مساله يك چالش جدي و مهمي است.
بيمه‌هاي درماني بايد به بيمه سلامت تبديل شوند
بعضا بيمارستان‌ها به دليل مشكلات، بيماران كم درآمد را رد مي‌كند
سرانه بيمه‌ها درماني بايد از 3505 تومان به حداقل 5000 تومان برسد
نماينده مسجد سليمان بيمه‌هاي درماني را به عنوان چالش بعدي مورد تاكيد قرار دارد و تبديل شدن اين بيمه‌ها به بيمه سلامت را ضروري دانست.
وي خاطرنشان كرد: طبق برنامه چهارم بايد اين كار صورت گيرد. در واقع هدف از اين نوع بيمه اين است كه بيمه‌ها بيايند وارد بحث پيشگيري شود و نگذارند مردم ايران بيمار شوند و اين نگاه جديد است كه بايد در اين راستا برنامه ريزي شود و بايد سرانه آنها را واقعي كنند و طبق برنامه چهارم به دولت تكليف كرده‌ايم كه بيمه‌ها را با سرانه واقعي محاسبه كنند كه تاكنون اين كار صورت نگرفته است. سال گذشته سرانه را 2100 تومان ديده بودند كه با فشار مجلس به 3505 تومان رسيد و امسال نيز فكر نمي‌كنم كه از 3700 تا 3900 بيشتر شود. در حالي كه بايد حداقل بالاي 5000 تومان شود تا حدودي به واقعيت نزديك شود.
به گفته رضايي هر اقدامي در كاهش اين سرانه يعني اين كه بايد از جيب مردم پرداخت شود، چرا كه وقتي كه بيمه نمي‌پردازد و بيمارستان هم از خود پول خرج نمي‌كند، لذا از بيمار مي‌خواهد كه مواد مورد نياز درمان خود را تهيه كند و بعضا بيمارستان‌ها به دليل مشكلات، بيماران كم درآمد را رد مي‌كنند. لذا بيمار به مطب مراجعه مي‌كند و بعضا مجبور مي‌شوند، زيرميزي يا روميزي بدهند.
رييس كميسيون بهداشت و درمان مجلس معتقد است: وقتي سرانه و تعرفه‌ها را واقعي نمي‌بينيم، غيرمستقيم از جيب مردم مي‌رود. لذا به همين دليل است كه از سال 73 تاكنون سهم مردم از هزينه بهداشت از 25 درصد به بالاي 60 درصد رسيده است و با اين روش‌هايي كه ما داريم اين مقدار افزايش بيشتري خواهد يافت.
مردم دچار شاخص مصيبت بار هزينه‌هاي درماني هستند
چون اصل سرانه و تعرفه مشكل دارد از جاهاي ديگر هم مشكل درز مي‌كند
به اعتقاد اين نماينده مجلس تا سرانه واقعي نشود و تا بيمه جامع ايجاد نشود و تا مردم خيالشان از يك بيمارستاني كه بيمه‌اي است و همه كارهاي آنها را انجام مي‌دهد، راحت نشود، طبيعتا بايد اموالش را بفروشد و هزينه درمانش را بپردازد.
وي با بيان اين كه مردم دچار شاخص مصيبت بار هزينه‌هاي درماني هستند و بيش از 40 درصد هزينه‌هاي خانوار و فرد هزينه سلامتش مي‌شود، افزود: در اين راستا يك كانال سالم و مطمئن براي مردم حداقل براي كساني كه مشكل دارند از جمله كارمند به پايين ايجاد نكرده‌ايم. مجلس در سال 84 تلاش كرد اين سهم را پايين بياورد كه يكي از موارد اين بود كه حدس زديم كه 10 الي 8 ميليون نفر بيمه نبودند كه گفتيم هر كس بيمه نيست بيايد بستري شود و حتي فرانشيم كه قبلا 25 درصد بوده را 10 درصد كرديم.
رضايي با اشاره به اين كه چون اصل سرانه و تعرفه مشكل دارد از جاهاي ديگر هم مشكل درز مي‌كند، گفت: وقتي غيرعلمي بخواهيد كاري را انجام دهيم از جاي ديگر مشكل درز و نشت مي‌كند و چون اين نشتي‌ها سالم نيست و فسادآور است، لذا فرهنگ غلطي را ناخواسته بر جامعه پزشكي تحميل مي‌كند، يعني حتي افرادي كه مذهبي بودند را تحت فشارهايي قرار مي‌دهند كه گاهي كارهاي خلافي را صورت دهند و اين فرهنگ در حال تبديل شدن به مسايل غيرارزشي است، يعني اگر كسي اين گونه نباشد در جامعه پزشكي به آن نگاه ديگري مي‌كنند.
نماينده مسجدسليمان رابطه دكتر و بيمار را مقدس دانست و گفت: همه اينها ناشي از تصميم گيري‌هاي غيرشفاف، غيرعلمي و غيرمنطقي است. بايد روزي به اينجا برسيم كه واقعيت‌ها را ببنيم و از واقعيت فرار نكنيم. بارها گفته‌ايم هزينه واقعي هر كاري، خدمتي است كه بايد محاسبه شود و حال در پرداخت آن ممكن است به پزشك بگوييد كه شما كه كار به اين ارزشي داريد و براي جان مريض ارزش قائليد مثلا از 20 درصد حق خود بگذر.
وي ادامه داد: بارها سازمان‌هاي بيمه‌اي را به كميسيون دعوت كرده‌ايم و از آنها خواسته‌ايم نگاه خود را مثبت كنند و به بيمارستان‌هايي كه درست كار مي‌كنند، پول بيشتر بدهيد، نه اين كه شش ماه الي يك سال پول آنها را عقب بيندازيد.
