با تلاش يك دانشجوي دكتري تخصصي بيماريهاي طيور دانشگاه تهران، امكان توليد انبوه تخم مرغهاي غني شده از ويتامين E و سلنيوم و ساير ريزمغذيها با مصارف عمومي و درماني و قابليت تامين ريزمغذيهاي مورد نياز بدن و كاهش خطر ابتلاء به بيماريها در كشور فراهم شد.
دكتر آرش قليان چي لنگرودي، مجري اين طرح در گفتوگو با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار كرد: تخممرغهاي غني شده در چهار نمونه غني شده با «سلنيوم و ويتامين E»، غني شده با «اسيد فوليك»، غني شده با «يد» و غني شده با «روي» توليد و جهت تاييد نهايي به آزمايشگاههاي معتبر داخلي و خارجي ارائه شدهاند.
نتايج تستهاي انجام شده بر روي تخم مرغ غني شده با سلنيوم و ويتامين E كه از آزمايشگاه «يوروفين» (اتحاديه اروپا) در آلمان واصل شده، نشان داده كه ميزان سلنيوم موجود در اين تخم مرغ سه برابر و ميزان ويتامين E آن حدود هشت برابر افزايش يافته است كه در حال حاضر در انتظار دريافت پاسخ تست ساير تخم مرغهاي غني شده و كسب مجوزهاي لازم از سوي سازمان دامپزشكي كشور براي توليد انبوه آنها هستيم.
وي با ابراز اميدواري به اين كه نخستين تخم مرغهاي غني شده با ويتامين E و سلنيوم سال آينده در كشور عرضه شود، خاطر نشان كرد: تخممرغهاي غني شده مصرف طبي و عمومي داشته از نظر قيمت، تفاوت چنداني با تخممرغهاي معمولي ندارند.
اين پژوهشگر درباره روش توليد تخم مرغهاي غني شده به ايسنا گفت: توليد اين تخم مرغها با تغيير در جيره غذايي مرغها و اضافه كردن مواد آلي به آن و متعادل كردن مواد معدني جيره به منظور جلوگيري از تداخل مواد مغذي آن انجام شده كه مرغها بايد به مدت دو ماه از اين جيره غذايي استفاده كنند.
وي در گفتوگو با ايسنا خاطرنشان كرد: در اين طرح همچنين دو ماده غني كننده را از لحاظ غني سازي تخم مرغ مقايسه كرده و از يكي از آنها براي اولين بار جهت غني سازي تخم مرغ استفاده كردهايم.
قليان چي لنگرودي درباره اهميت استفاده از تخممرغهاي غني شده اظهار داشت: با توجه به اهميت ريزمغذيها در سلامتي و به دليل دشواريهاي تغيير عادات غذايي مردم در ترغيب آنها به مصرف بيشتر مواد غذايي مفيد از جمله سبزي، ميوه و ماهي و دشواريها و هزينه بالاي عرضه اين ريزمغذيها به صورت قرص و كپسول، متخصصان تغذيه و بهداشت به استفاده از غذاهاي غني سازي شده به ويژه شير، پنير و تخم مرغ گرايش يافتهاند كه در اين بين استفاده از تخم مرغ به دليل آن ارزش غذايي و اهميت آن در سبد غذايي خانوادهها – كه به علل مختلف از جمله خطر افزايش كلسترول، مصرف آن كاهش يافته است – و همچنين به دليل در دسترس بودن، قابليت پروسس آن به محصولات بسيار و سهولت توليد آن مورد توجه ويژه قرار گرفته است.
وي تصريح كرد: در حال حاضر كشورهاي پيشرفته به توليد تخم مرغ غني شده با Omega3 (اسيد چرب) و ساير مواد مغذي نظير يد، ويتامين E، سلنيم، لوتئين، روي و اسيد فوليك روي آوردهاند كه اين محصولات اغلب در اروپا و آمريكا به مصرف كنندگان عرضه ميشود.
وي درباره ارزش غذايي تخم مرغ غني شده با ويتامين E و سلنيوم اظهار كرد: ويتامين E كه در بدن توليد نشده و عمدتا بايد از طريق مواد مصرفي وارد بدن شود، به عنوان يكي از قويترين آنتي اكسيدانها از اثرات مضر راديكالهاي آزاد و متابوليتهاي سمي جلوگيري كرده و در محافظت از بدن در برابر سرطان ( به ويژه سرطان ريه و سينه)، پيري و بيماريهاي قلب و عروق، ديابت، آرترواسكلروزيس و …، تقويت سيستم ايمني بدن و توليدمثل و … اثر مثبت دارد.
دكتر قليان چي لنگرودي در گفتوگو با ايسنا خاطرنشان كرد: عنصر سلنيوم نيز كه از حدود 50 سال پيش مورد توجه قرار گرفته، در بسياري از آنزيمهاي بدن نقش داشته و در بيوسنتز تستوسترون و تكامل طبيعي اسپرماتوزوئيد كه در باروري مردان نقش بسيار مهم دارد موثر بوده و در سيستم ايمني از RNA در برابر آسيبهاي اكسيداتيو محافظت ميكند همچنين تعداد گيرندههاي اينترلوكين 2 را در سطح لنفوسيتهاي t افزايش ميدهد.
اين پژوهشگر با بيان اين كه بيشتر مواد غذايي از لحاظ سلنيوم فقير هستند، اضافه كرد: سلنيوم همچنين در پيشگيري و درمان مبتلايان به آرتريت روماتيسمي، بيماريهاي مغزي و چشمي، افسردگي، اضطراب و …، آب مرواريد، بيماريهاي قلبي و سرطانها – به خصوص سرطان ريه، كولون و پروستات – موثر است.
وي با بيان اين كه سلنيوم در دو فرم معدني و آلي وجود دارد، تصريح كرد: نوع معدني سلنيوم پس از مصرف از بدن دفع شده و تنها مقدار كمي از آن به سمت پروتئين سازي بدن سوق مييابد لذا در طرح غني سازي تخممرغها از نوع آلي سلنيوم استفاده شده كه بيشتر آن در بدن حفظ شده و بافتهاي بدن آن را براي مواقع اضطراري مثل استرس ذخيره ميكنند.
دكتر قليان چي لنگرودي در پايان با اشاره به اين كه تحقيقات اين طرح با حمايت يك واحد توليدي خصوصي انجام شده است، به ايسنا گفت: اجراي اين طرح، علاوه بر كمك به تامين ريزمغذيهاي مورد نياز شهروندان و ارتقاي سلامت جامعه و كاهش هزينههاي درماني براي دولت و جامعه، فرصتهاي مالي و اقتصادي جديدي را براي صنايع غذايي كشور فراهم كرده و زمينههاي كاري جديدي را براي محققان ايجاد ميكند.
وي همچنين از راهنماييهاي دكتر سيد محمد مهدي كيايي و دكتر مهرداد مديرصانعي، اعضاي هيات علمي دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران و حمايتهاي مهدي معصومي و دكتر كسايي در روند اجراي اين طرح تحقيقاتي تقدير كرد.