گزارشي از فعاليتهاي پژوهشكده رويان در زمينه سلولهاي بنيادي۸۴/۰۶/۲۲
پژوهشكده رويان در كنار ارايه خدمات درماني به زوجهاي نابارور بخش عمدهاي از فعاليتها و نيروي خود را در امر پژوهش متمركز نموده و علاوه بر اين در زمينه سلولهاي بنيادي نيز به موفقيتهاي قابل توجهي دست يافته است.
دكتر “رضا ساماني” عضو هيات علمي پژوهشكده رويان گفت: توليد اولين رده سلولهاي بنيادي جنيني انساني و ثبت اين رده در انجمن بينالمللي تحقيقات سلوهاي بنيادي به نام Royan H1از جمله مهمترين موفقيتهاي پژوهشكده رويان است.
وي افزود:توليد سه رده جديد سلولهاي بنيادي جنيني موش موسوم به ، Royan C4، Royan C5 Royan C6و توليد چهار رده سلولهاي بنيادي جنيني موش با همكاري دانشگاه ملي استراليا از ديگر موفيتهاي پژوهشكده رويان در زمينه سلولهاي بنيادي است.
دكتر ساماني تصريح كرد:تمايز سلولهاي بنيادي جنين انسان به سلول هاي عصبي و قلبي ،تمايز سلولهاي بنيادي جنين انسان به سلولهاي مولد انسولين،تمايز سلولهاي بنيادي بزرگسالي انسان به سلولهاي عصبي و قلبي از ديگر فعاليتهايي است كه توسط پژوهشكده رويان انجام شده است.
وي افزود:تمايز سلولهاي بنيادي جنيني موش به سلولهاي مولد انسولين ،سلولهاي قلبي،عصبي و خوني و پيوند سلولهاي بنيادي مغز استخوان افراد مبتلا به سكته قلبي به خود آنها از ديگر موفقيتهاي پژوهشكده رويان محسوب مي شود.
دكتر ساماني با اشاره به اينكه كشت و تكثير سلولهاي بنيادي “ليمبال چشم ” انسان در محيط آزمايشگاه به انجام رسيده است افزود:اين عمل بصورت توليد ساختاري نازك ،شفاف و فاقد رگ خوني است كه سطح جلويي چشم و مردمك را پوشش ميدهد كه ساختار سالم و بدون نقص آن براي يك ديد مطلوب ضروري است.
وي افزود:منشا اين ساختار ،سلولهاي بنيادي موجود در ناحيه “ليمبال” (حد فاصل بين قرنيه و ملتحمه) است كه منبع اصلي ترميم اپي تليوم قرنيه در جراحات و حالت طبيعي ميباشد.
ساماني با بيان اينكه در بسياري از جراحات و بيماريهاي ارثي پيوند ناحيه ليمبال بر چشم آسيب ديده تنها راهكار درماني مناسب به حساب ميآيد افزود:با توجه به اهميت سلولهاي ليمبال ،پژوهشكده رويان در حال انجام پروژه تحقيقي مبني بر تكثير اين سلولها در محيط آزمايشگاه و فراهم آوردن زمينههاي لازم براي پيوند به بيماران با نقص ناحيه ليمبال است.
وي با اشاره به اينكه سلولهاي بنيادي (بن ياخته ها) سلولهاي تمايز نيافتهاي هستند كهاز ويژگي توان تقسيم و تمايز به انواع سلولهاي اختصاصي برخوردارندافزود:سلولهاي بنيادي شامل سه دسته بن ياختههاي بزرگسالان،بن ياختههاي بند ناف و بن ياختههاي جنيني هستند.
وي تصريح كرد:دانش بن ياختهها يا سلوهاي بنيادي تا به آن حد اهميت دارد كه بعد از فن آوري زيستي (بيوتكنولوژي) به عنوان انقلاب دوم در زيست شناسي و پزشكي از آن يا ميشود كه به عنوان فن آوري سلولهاي بنيادي شناخته ميشود.
عضو هيات علمي پژوهشكده رويان در زيمنه سلولهاي بنيادي بزرگسالي گفت:يافتههاي علمي نشان ميدهد عمده اندامهاي بدن انسان داراي برخي از سلولهاي تمايز نيافته هستند كه اين سلولها امكان تمايز به سلولهاي همان بافت يا سلولهاي بافتهاي ديگر را دارند.
وي افزود:به عنوان مثال سلولهاي بنيادي مغز استخوان توان تمايز سلولهاي عصبي،عضلاني،قلب و غيره را دارند و يا اينكه سلوهاي بنيادي واقع در مغز علاوه بر قدرت تمايز به سلولهاي عصبي در محيط آزمايشگاهي به سلولهاي خوني،ماهيچهاي تمايز مييابند.
وي گفت:بر اساس مطالعات و يافتههاي نوين علمي ،ديواره خون بند ناف نوزاد سرشار از سلولهاي بنيادي با توان تمايز به انواع سلولها است به اين معني كهامكان توليد سلولهاي عصبي و سلولهاي ماهيچهاي از بن ياخته هاي بندناف وجود دارد.
دكتر ساماني با بيان اينكه سلولهاي بنيادي جنيني از توده سلولي داخلي جنين در مرحله بلاستوسيست به دست ميآيد افزود:بلاستوسيست مرحله اي از تكوين پيش از لانه گزيني در رحم در پستانداران است كه معمولا معولا چهار يا پنج روز بعد از لقاح ايجاد ميشود.
وي افزود:اولين رده بن ياختههاي جنيني ،در موش و در سال ۱۹۸۱به دست آمد و در مورد انسان ،اولين رده در سال ۱۹۹۸توسط دانشمندان دانشگاه ويسكانسين آمريكا توليد شد.اين سلولها توان ،تمايز به كليه سلولهاي بدن انسان را دارند.ناميرا،پايدار و از كروموزومي طبيعي هستند.
پژوهشكده رويان از جمله مراكزي است كه بر روي سلولهاي بنيادي تحقيقات گستردهاي انجام ميدهد اين پژوهشكده در سال ۱۳۷۰به منظور ارايه خدمات درمان ناباروري و تحقيق در زمينه پزشكي توليد مثل تاسيس و راه اندازي شد.
پژوهشكده رويان در سال ۱۳۸۰در راستاي مطالعات سلولهاي بنيادي به تشكيل گروه پژوهشي سلولهاي بنيادي اقدام نمود و با بهرهگيري از متخصصان در زمينههاي گوناگون و هم راستا با ساير كشورهاي جهان به تحقيق در زمينه سلولهاي بنيادي پرداخت و اكنون در رديف ۱۰كشور برتر جهان است كه بر روي سلولهاي بنيادي مشغول به تحقيق هستند.
فعاليتهاي پژوهشي پژوهشكده رويان،در پنج گروه تخصصي شامل “جنين شناسي”،”ژنتيك ناباروري”،”ناباروري مردان” ،”ناباروري زنان”و “بهداشت و اپيدميولوژي” انجام ميگيرد.