كشور ايران به تنهايي به‌اندازه چهاربرابر قاره اروپا داراي شرايط اقليمي براي توليد گياهان دارويي است، **گياهان دارويي، طلاي سبز ايران زمين‪۸۴/۰۷/12‬

گياهان دارويي، طلاي سبز ايران زمين‪۸۴/۰۷/12‬

از ديرباز خواص گياهان دارويي براي انسان‌ها شناخته‌شده و باتوجه به تنوع آب وهوايي كشت انواع گياهان دارويي و معطر در آداب و رسوم ايرانيان سابقه طولاني دارد.

طب سنتي در قرن ‪ ۱۹‬جايگاه خود را تا حدي در تمام دنيا به علم‌پزشكي جديد و يا به عقيده خيلي‌ها به “علم پزشكي شيميايي” داده‌است.

رويكرد جديد علم به سمت گياهان دارويي و موادطبيعي به‌جاي استفاده از مواد شيميايي مصنوعي اهميت كشت و فرآوري اين گياهان را روشن مي‌سازد و بازگشت بسوي طب سنتي سبب شده كه بيش از ‪ ۸۰‬درصد تحقيق در مراكز تحقيقات دارويي دنيا به استفاده از مواد گياهي و طبيعي معطوف شود.

پيشرفت علم پزشكي و گياه‌شناسي يافته‌هاي جديدي را از اهميت وخواص گياهان در درمان بيماريهامعرفي مي‌كند و عوارض نامطلوب داروهاي شيميايي به پيشرفت علم گياهان دارويي سرعت بيشتري بخشيده‌است.

اين درحاليست كه كشور ايران به تنهايي به‌اندازه چهاربرابر قاره اروپا داراي شرايط اقليمي براي توليد گياهان دارويي است، از اين رو توليد اين گياهان مي‌تواند در كنار “طلاي سياه”، نام “طلاي سبز” را وارد سبد اقلام صادراتي كشورمان قراردهد.

عطاران كه نسل به نسل طبابت با گياه را تجربه مي‌كنند، مصرانه روش‌هاي درماني خود را بهترين راه علاج بيماران مي‌دانند و طب سنتي را كه مبتني بر استفاده از گياهان دارويي است، درمان بدون عوارض مي‌دانند.

يك عطار قزويني براين باور است، فايده گياهان دارويي اين است كه حداقل اگر درمان نكند عوارضي هم بدنبال ندارد.

“حسن شهيدي” افزود: گاهي بعضي ازبيماري‌ها با كم‌ترين هزينه بااستفاده از گياهان دارويي كه عوارض كمي دارند، قابل درمان هستند.

علي كه شغل عطاري را دركنار پدر خود آموخته‌است، درباره طرز تهيه گياهان دارويي گفت: گياهان دارويي را از مناطق كوهستاني و داروهايي را كه به‌شكل مايع يا كپسول هستند از شركت‌هايي كه مجوز توليد از سوي وزارت صنايع و بهداشت دارند، تهيه مي‌كنيم.

به‌گفته‌يك كارشناس طب سنتي، بيش از ‪۲۵۰‬گونه گياه‌دارويي در عرصه‌هاي منابع طبيعي استان قزوين شناسايي شده‌است كه بيش از ‪ ۷۰‬گونه را گياهان اسانس دار و معطر تشكيل مي‌دهند و بصورت مستقيم در طب سنتي بكار مي‌رود.

مهندس “علي اكبرنيا” گونه‌هاي مختلف آويشن، مريم گلي، كاكوتي، مرزه‌كوهي، گلپر و زيره كوهي را از گونه‌هاي مهم گياهان دارويي توليدي در استان قزوين ذكر كرد و افزود: اين گونه‌هااهميت خاصي در صنايع غذايي، دارويي، آرايشي و بهداشتي دارند.

وي اظهار داشت: سطح زير كشت گياهان دارويي در استان قزوين ‪ ۴۵‬هكتار است كه باتوجه به شرايط اقليمي و نزديكي به‌بازار مصرف تهران، امكان توسعه كشت گياهان دارويي در ديم‌زارهاي كم‌بازده اراضي شور، اراضي كوهستاني و دشت تا سطح بيش از هزار هكتار ميسر خواهد بود.

رئيس مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان قزوين نيز در اين‌باره گفت: نتايج طرح‌هاي تحقيقاتي نشان مي‌دهد كه تعدادي از گونه‌هاي دارويي را مي‌توان به‌عنوان كشت پاييزه، بهاره و تابستانه باآبياري مناسب و در مناطق كوهستاني بصورت ديم كشت كرد.

مهندس “علي‌اصغر محمدبيگي” افزود: وجود شركت “دينه” توليدكننده داروهاي گياهي در استان قزوين مزيتي براي اين استان بشمار مي‌رود و گل گاو زبان و گلپر اين استان معروفيت خاصي در بازار گياهان دارويي كشور دارد.

وي اظهارداشت: الموت، طارم سفلي، بوئين زهرا ازمناطق رشد گياهان دارويي است و به‌علت تنوع آب و هوايي ايران و وجود چهار فصل متنوع بيش ازهفت هزار نوع گونه گياهي در كشور وجود دارد.

مهندس “محمد بيگي” افزود: حاصل ‪ ۴۰‬سال فعاليت و تحقيق در گونه‌هاي گياهي منطقه قزوين اين بود كه اين گونه‌ها در درمان بسياري از بيماري‌هاي معده، روماتيسم، قلب، بيماري‌هاي كبدي، دردهاي مفاصل و غيره بكار مي‌رود.

به‌گفته وي گياهان دارويي مي‌توانند مواد مفيد معدني موجود در گياهان را جذب و پس از مصرف تفاله‌آنرا دفع كرده و مانند داروهاي شيميايي، رسوبي در بدن باقي نمي‌گذارد.

يك دكتر داروساز در اين‌باره گفت: در علم پزشكي داروها به سه‌دسته تقسيم مي‌شوند، دسته اول داروهايي كاملا با منشاء طبيعي، دسته دوم داروهاي نيمه مصنوعي و دسته سوم داروهاي شيميايي هستند.

دكتر “فرهاد كشاورز” درباره طب گياهي افزود: بعد از كشف آنتي بيوتيك‌ها در دهه ‪ ۱۹۵۰‬ميلادي علم پزشكي وارد دنياي جديد خود شد و از اين به‌بعد شاهد افول طب گياهي و حيواني در جهان هستيم.

اين دكتر داروساز اظهار داشت: آنتي بيوتيك‌هاتحول بزرگي دردرمان بيماران ايجاد كرد و بعد از آن چهار هزار نوع داروي شيميايي كشف و ساخته شدند.

وي افزود: اثرهاي درماني خوبي كه داروهاي شيميايي(غيرطبيعي)داشتند مشخص شد كه آنها عوارض نامطلوبي از خود بجاي مي‌گذارند بطوري كه استفاده از آنها توسط پزشكان روز به روز محدودتر مي‌شود.

براساس گزارشي كه در شصت و پنجمين فصلنامه علمي، اقتصادي جنگل هاومراتع كشور به چاپ رسيده ‪ ۶۰‬درصد مصرف‌كنندگان دارويي را بانوان تشكيل مي‌دهند.

براساس اين گزارش، بيشترين تعداد گياهان دارويي متعلق به زير رده جداگل برگ‌ها و بيشترين تعداد گونه از تيره نعناعيان با حداقل ‪ ۴۳‬گونه و بيشترين جنس از تيره كاسني با تعداد حداقل ‪ ۲۶‬جنس است.

پسته، زرشك، ميخك، چنگال آبي، شب بو، كدو، شمعداني، حنا، پنيرك، كتان، خشخاش، آلاله، عناب، گل سرخ، چتريان، بنفشه، اسفند، استبرق، گاو زبان، كاسني، پامچال، روناس، گل ميمون، توسكا، لاله عباسي، نارون، گزنه، سنجد، شاه پسند، بيد از ارقام مهم گياهان دارويي بشمار مي‌روند.

اين گزارش افزوده‌است: نداشتن شناخت كافي از منابع غني گياهي موجود در نواحي مختلف كشور و كاربرد آنهاباعث مي‌شود سالانه حدود ‪ ۶۰۰‬ميليارد ريال ازبودجه عمومي كشور صرف پرداخت يارانه براي تامين داروهاي مورد نياز شود.

در پايان اين گزارش آمده‌است: مصرف داروهاي گياهي درمورد بيماري‌هاي ساده پوستي در اولويت اول و موارد مربوط به مو در اولويت دوم قرار مي‌گيرد.