سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
بيماران مبتلا به ايدز، منزوي در جامعه، زندگي دشوار اردبيل، خبرگزاري جمهوري اسلامي ۸۴/۰۹/12
بيماري ويروسي ايدز كه از سالها پيش در اقصي نقاط جهان شيوع يافته است، به عنوان يكي از مرگ‌زاترين بيماريها بيشترين قربانيان خود را از ميان افراد تهيدست و طبقه پايين جامعه مي‌گيرد.
به اعتقاد كارشناسان چند عامل درشيوع اين بيماري در بين طبقات متوسط به پايين جامعه موثر است كه مهمترين آنها فقر بهداشتي خانواده‌ها، اعتياد به موادمخدر و به خصوص اعتياد تزريقي و پايبند نبودن به زندگي زناشويي است.
بر اين اساس به‌هم خوردن مناسبات اجتماعي فرد، طرد از سوي دوستان و نيز خانواده و ابتلا به انواع آسيبهاي روحي و رواني از پيامدهاي اوليه بيماري ايدز است كه آن را از ساير بيماريها متمايز مي‌كند.
اگرچه ممكن است مبتلايان بيماري ايدز خود چندان دخالتي در ابتلا نداشته و بوسيله خون آلوده، شريك جنسي قانوني مبتلا و استفاده از خدمات دندانپزشكي آلوده شده باشند، ولي نگرش عمومي جامعه به‌اين افراد بسيار منفي است و همه آنها را با چوب بي‌بندوباري مي‌رانند.
نحوه نگرش مردم به مبتلايان بيماري ايدز با فرهنگ عمومي جوامع ، ميزان آلودگي جوامع مختلف به اين بيماري ، ميزان آموزش و نحوه آشنايي مردم با اين بيماري ارتباط مستقيم دارد.
درجوامعي كه ابتلا به ايدز موضوعي بسيار منفي تلقي شده و مبتلايان به طور كامل از چرخه تعاملات اجتماعي حذف و دچار مشكلات متعدد روحي و جسمي شده‌اند، احتمال انتقام‌گيري آنها از افراد سالم جامعه بيشتر است و بايد به اين جنبه از موضوع بيشتر توجه شود.
به رغم اين كه بيماري ايدز از طريق روابط اجتماعي از قبيل استفاده از ظروف مشترك غذاخوري، استفاده از حمام و سرويس بهداشتي مشترك و دست دادن و حتي بوسيدن منتقل نمي‌شود، ولي افراد سالم پرهيز محسوس و آزاردهنده اي در تعامل با مبتلايان ايدز دارند و اين نوع رفتارها مشكلات مبتلايان به اين بيماري را مضاعف كرده است.
كارشناسان بهداشت و درمان معتقدند آنچه هم‌اكنون بيشتر ازهر چيز لازم به نظر مي‌رسد اهتمام به آموزش همگاني و شناساندن راههاي پيشگيري از اين بيماري مهلك است، چرا كه ضعف آموزش نه تنها موجب گسترش اين بيماري مي‌شود بلكه در بلندمدت موجب پنهان ماندن آن و سردرگمي مردم و مسوولان در برخورد و مقابله با آن خواهد شد.
آنها مي‌گويند اين بيماري در كنار اعتياد و هپاتيت به علت روش انتقال و تاثيرات فردي و اجتماعي مشابه از لحاظ دسته‌بندي در زمره بيماريهاي رفتاري قرار مي‌گيرد.
يك پزشك متخصص بيماريهاي عفوني به خبرنگار ايرنا گفت: هرچند تاكنون درمان قطعي ايدز ميسر نشده است با اين حال هزينه درمان نسبي اين بيماري براي هر بيمار ماهانه پنج ميليون ريال است كه فقط مي‌تواند تا حدودي عوارض اين بيماري را به تاخير بيندازد.
دكتر شهرام حبيب‌زاده افزود: هنوز هيچ بيانيه‌اي جهاني درمورد شروع درمان براي مبتلايان اين بيماري صادر نشده و فقط بر لزوم شروع درمان درمرحله حاد بيماري توافق شده است.
وي بااشاره به ظهور علايم بيماري بعد از دو الي شش هفته كه با تب همراه است، دوره نهفتگي اين بيماري را بين پنج تا ۱۵سال ذكر كرد و گفت: دوره نهفتگي اين بيماري به علت بي‌اطلاعي حتي خود بيمار مرحله خطرناكي است كه در اين حالت امكان انتقال نيز چندين برابر پس از اطلاع از بيماري به افراد ديگر است.
وي بيان كرد: در مرحله حاد بيماري و وقتي بيش از ۸۰درصد گلبولهاي سفيد بدن در اثر اين بيماري از بين رفت، بدن بيمار قدرت و توان دفاع در برابر بيماريها و عفونت‌هاي جزيي را از دست مي‌دهد و بيمار در اثر كاهش سيستم ايمني بدن جان خود را از دست مي‌دهد.
وي، به لزوم آگاهي دهي بر مردم در مورد اين بيماري و روشهاي انتقال آن تاكيد كرد و گفت: آموزش در اين زمينه به تنهايي كافي نيست و براي اين كه آموزشهاي ارايه شده به عملكرد تبديل شود بايد عمق آگاهي‌ها گسترش يابد تا در پي آن در نوع و كيفيت رفتار تغيير حاصل شود.
دكتر حبيب زاده افزود: اگر آموزشها و اطلاعات ارايه شده به مردم بشارت دهنده و هشداردهنده نباشد و عمق خطراتي كه هر فرد را در ابتلا به اين بيماري نشان ندهد، تغيير رفتار و نگرش فرد حاصل نخواهد شد.
وي با اشاره به لزوم برخورد واقع بينانه با اين بيماري توسط خود بيمار و اطرافيان گفت: نحوه برخورد غلط با افراد مبتلا به بيماري ايدز ممكن است موجب واكنش‌هاي ضد اجتماعي فرد مبتلا و انتقام از اطرافيان شود.
وي اظهارداشت: مشاوره مددكاري و روان شناختي با افراد مبتلا بايد با حفظ حريم خصوصي فرد و احترام به او انجام شود تا به سلب اعتماد بيمار به پزشكان و مشاوران منجر نشود و بيمار به جاي قبول ابتلا به ويروس ايدز آن را انكار نكند.
رييس مركزبهداشت شهرستان اردبيل نيز با اشاره به وجود بيش از ۴۰ميليون نفر مبتلا به ايدز در جهان و مرگ سه ميليون و يكصد هزار نفر در سال ۲۰۰۵ ميلادي گفت: در سال ميلادي گذشته بيش از پنج ميليون نفر در دنيا به اين بيماري مبتلا شده‌اند.
دكتر جعفر بشيري افزود: برخلاف تصور عموم مردم، اين بيماري بيشتر در ميان اقشار تهيدست جامعه ديده مي‌شود و در كشورهاي در حال توسعه شيوع بيشتري دارد، چرا كه در كشورهاي توسعه يافته به علت گستردگي آموزش و رعايت نكات بهداشتي و ايمني افراد كمتري مبتلا مي‌شوند.
وي بيان كرد: هم‌اكنون بر اساس برآوردهاي جهاني روزانه ۱۴هزار نفر به ويروس ايدز مبتلا مي‌شوند كه استفاده از سرنگ مشترك و داشتن روابط متعدد و پرخطر جنسي به ترتيب در ابتلا به ويروس ايدز درصد شيوع بالاتري دارند و امكان انتقال اين ويروس از مادر به كودك ۴۰درصد است.
وي با اشاره به وجود تخميني چهار ميليون نفر معتاد و حدود ۴۰۰هزار نفر معتاد تزريقي در كشور گفت: اگر اين آمار دقيق باشد، اين ميزان احتمال خطر شيوع بيشتر ويروس ايدز در جامعه ايران را نشان مي‌دهد.
دكتر بشيري به فقدان مرجع مشخص و حتي آمار دقيق در مورد تعداد معتادان تزريقي، مبتلايان به ايدز و زنان خياباني حامل ويروس ايدز اشاره كرد و افزود: بي‌توجهي در اين زمينه آسيب پذيري جامعه را در مقابل اين بيماري افزايش مي‌دهد.
وي گفت: آخرين آماري كه در زمينه تعداد مبتلايان به ويروس ايدز در كشور منتشر شده حكايت از وجود ۱۲هزار نفر مبتلا در سراسر ايران دارد، ولي قطعا اين آمار دقيق نيست و ميزان واقعي مبتلايان در سطح جامعه به مراتب بيشتر از اين آمار است.
وي اولين مرحله از مبارزه و مقابله با اين بيماري را شناسايي مبتلايان و دادن آموزشهاي لازم به اطرافيان آنها و در مرحله بعدي به كل افراد جامعه ذكر كرد و اظهارداشت: كشور تايلند تجربه موفق شناسايي، آموزش و دادن مشاوره به مبتلايان اين بيماري را دارد و ما نيز بايد با پرهيز از پنهان كاري در اين زمينه بر اساس روشهاي علمي و به طور واقع بينانه با اين بيماري برخورد كنيم.
مدير مركز مشاوره و مقابله با ايدز جمعيت هلال احمر استان اردبيل نيز در گفتگو با خبرنگار ايرنا آموزش ، پيشگيري، تشخيص ، مددكاري، مشاوره، حمايت و درمان را به ترتيب مراحل برخورد علمي با اين بيماري بر اساس تجربيات جهاني اعلام كرد و گفت: در اين چرخه نبايد وقفه‌اي ايجاد شود.
دكتر داود هادي تعداد مبتلايان به ويروس ايدز در استان اردبيل را ۳۱نفر اعلام كرد و افزود: تاكنون هفت نفر اين افراد در اثر اين بيماري جان خود را از دست داده‌اند و چهار نفر نيز به ساير استانها مهاجرت كرده‌اند.
وي بيان كرد: تاكنون فقط براي ۱۰نفر از ۲۰مبتلاي موجود اين بيماري در استان اردبيل به علت استقبال نكردن از خدمات مشاوره و درمان پرونده حمايتي و درماني تشكيل شده است.
وي از همكاري نكردن ارگان‌ها و دستگاه‌هاي مرتبط با اين بيماري انتقاد كرد و گفت: در زمينه درمان ، مشاوره ، حمايت و آموزش خانواده مبتلايان به ايدز متولي قانوني وجود ندارد و همه مراكز مرتبط نيز همكاري ضعيفي با هم دارند.
دكتر هادي، آموزش مبتلايان، اطرافيان و به‌خصوص آموزش عمومي در زمينه اين بيماري در جامعه را ضعيف توصيف كرد و افزود: در استان اردبيل به جز مركز مشاوره و مقابله با بيماري ايدز مستقر در جمعيت هلال احمر استان محلي براي آموزش و ارايه خدمات بهداستي ، درماني و مشاوره‌اي وجود ندارد و حتي مركز بهداشت استان نيز متخصص آموزشي در اين زمينه ندارد.
وي گفت: مردم اطلاعات كمي در مورد اين بيماري خطرناك دارند و نهادهاي اطلاع رسان نيز ضعيف عمل مي‌كنند و به علت نارسايي‌هاي فرهنگي و سخت بودن برخي از روشهاي پيشگيري و آموزش اجراي روشهاي درمان و مقابله اين بيماري نيز با استقبال روبه رو نمي‌شود.
مدير مركز مشاوره و مقابله با بيماري ايدز جمعيت هلال احمر استان اردبيل اضافه كرد: بيشتر مبتلايان در اين استان از افراد سطح پايين جامعه بوده و در تامين معيشت روزانه خود دچار مشكل هستند و علاوه بر تامين نيازهاي دارويي گران قيمت به حمايت مالي در تامين معيشت روزانه نيز محتاج هستند.
وي گفت: مردم بيشتر اوقات برخورد مناسبي با مبتلايان به ايدز ندارند و اين موضوع مهمترين نگراني و دغدغه اجتماعي مبتلايان به اين بيماري است.
وي افزود: از اول امسال تاكنون با ۳۰نفر مربي آموزشي بيش از يكهزار نفر در زمينه ايدز در اين مركز آموزش ديده و ۳۰۰نفر ار مراجعان نيز مشاوره و راهنمايي شده‌اند.
بيشتر كارشناسان و مسوولان مرتبط با بيماري ايدز بر اطلاع رساني ضعيف در اين زمينه اذعان دارند و آموزش و پيشگيري را مهمترين راه مقابله با اين بيماري مي‌دانند.
بيماران مبتلا نيز كه در اثر بي‌احتياطي ، كم اطلاعي و بي‌تجربگي به اين ويروس مبتلا شده‌اند از نحوه برخورد و طرد توسط جامعه ناراضي و گله مند هستند.
آنچه در اين ميان بيشتر ضروري به نظر مي‌رسد توجه بيش از پيش به آموزش عمومي از طريق رسانه‌ها در مورد خطرات و راههاي مقابله با اين بيماري ، لزوم تهيه و تدوين آمار و اطلاعات براي ساماندهي بيماري و كاهش آسيبهاي اجتماعي و نيز رفتار با بيماران ايدز همانند ساير بيماران است
