سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
شيوه انقلابي براي عرضه دارو به نقاط مورد نظر در بدن بيماران ابداع شد ۸۴/۰۶/۲۰
موفقيتهاي تازه اي كه در زمينه ساخت پليمرها حاصل شده، زمينه را براي توليد ورقه هاي نازك پلاستيك هاي به اصطلاح هوشمند مهيا ساخته كه مي‌توانند رشته‌هاي دقيقي از مواد دارويي را با نظمي حساب شده به نقاط مختلف بدن عرضه كنند.
از اين ورقه‌هاي هوشمند همچنين مي‌توان براي مقاصد ديگر نظير تهيه پوشش لازم براي اعضاي پيوند زده شده به بدن مانند مفصل بين استخوان لگن خاصره و استخوان ران و داربستهايي كه براي نگاهداري بافتها به كار مي‌رود استفاده كرد.
اين پوشش پلاستيكي مي‌تواند مواد دارويي مورد نظر را در فواصل زماني معين به اعضاي مورد نظر ارائه دهد.
در حال حاضر استفاده از پوششهاي پلاستيكي كه داروهاي مورد نظر را به صورت مستمر به بخشهايي از بدن مي‌رساند رواج دارد.
به عنوان نمونه بر روي شبكه‌هاي توري نازكي كه به منظور جلوگيري از بسته شدن رگهاي خوني درون اين رگها جاي داده مي‌شود از اين نوع پوششها جاي داده شده كه دائما دارويي را ترشح مي‌كنند كه مانع از توليد سلولهاي جديد و بسته شدن رگها مي‌شود.
اما تحول تازه در زمينه پوششهاي پليمري اين امكان را به وجود آورده كه زمان عرضه دارو از قبل برنامه‌ريزي شود و دارو تنها در فواصل معين – نه به صورت پيوسته- به اعضاي مورد نظر عرضه شود.
ايده اوليه مربوط به اين نوع پليمرها نخستين بار در سال ۱۹۹۷به وسيله گرو دشر در دانشگاه لويي پاستور در استراسبورگ فرانسه مطرح شد.
دشر روشي را براي ته‌نشين كردن و جاي دادن ذرات ريز پليمر روي اشيا با اشكال مختلف ابداع كرد. اميدواري دشر ان بود كه بتواند با جاي دادن مواد دارويي درون اين مولكولهاي پيلمري زمينه اي را بوجود آورد كه در هنگام تجزيه شدن پليمر در بدن، دارو بتدريج آزاد شود و به عضو مورد نظر برسد.
در اين روش زمان لازم براي شروع فرايند عرضه دارو با استفاده از ضخامت پوشش پليمري تعيين مي‌شد. هر اندازه كه اين پوشش ضخيمتر بود زمان بيشتري طول مي‌كشيد تا پليمر در درون بدن تجزيه شود و محموله درون خود را آزاد سازد.
اما اين روش با يك محدوديت اساسي همراه بود. صرفنظر از ميزان ضخامت پوشش پليمري، به محض آنكه اين پوشش از بين مي‌رفت همه موجودي داروي درون پوشش پليمري به يكباره بيرون مي‌ريخت در حاليكه هدف نهايي محققان آن بود كه دارويي كه داخل اين پوشش جا داده شده مانند قرصهايي كه افراد تك تك و در دفعات مختلف مصرف مي‌كنند، در فواصل متناوب به بدن عرضه شود.
به تازگي يك گروه از محققان در دانشگاه ويسكانسين به سرپرستي شيمي‌داني به نام ديويد لين با همكاري دو محقق در دانشگاه ام.آي.تي به نامهاي پائولا هموند و كريس وود موفق شده‌اند بر اين مشكل غلبه كنند.
در روشي كه به وسيله دشر پيشنهاد شده بود شي اي كه قرار بود پوشش پليمري بر روي آن داده شود به تناوب درون خمره‌هاي حاوي پليمرهاي با بار مثبت يا منفي جاي داده مي‌شد.
آنگاه دارويي درون اين لايه‌ها قرار مي‌گرفت و سطح بيروني نيز با ماده اي شيميايي مسدود مي‌شد. اما از آنجا كه لايه هاي پليمري در زير اين پوشش حافظ به شكل الكترواستاتيك به يكديگر متصل بودند به محض آنكه پوشش حافظ بر اثر تماس با آب موجود در خون بدن از بين مي‌رفت، يكباره همه موجودي درون لايه هاي پليمري آزاد مي‌شد.
در روش پيشنهادي لين و همكارانش زنجيره پليمري به گونه اي با يكديگر متصل شده‌اند كه يك شبكه تور مانند بوجود مي‌آورند و مانع از نفوذ سريع و يكباره آب به همه بخشهاي ورقه پليمري مي‌شوند.
به نوشته هفته نامه نيو ساينتيست اين محققان با روش ابداعي خود نحوه آزاد شدن دو ماده شيميايي سولفات هپارين و سولفات دكستران را به گونه اي تنظيم كرده‌اند كه هم به صورت پشت سرهم و هم به صورت همزمان از پليمر خارج شوند. براي اين منظور اين پژوهشگران ورقه پليمري را به بخشهاي مختلفي تقسيم كرده‌اند و هر بخش را با يك پوشش محافظ از بخش ديگر جدا ساخته اند.
در بالاترين لايه پليمرهاي با بار منفي و مثبت جاي داده شدهاين لايه بالايي به وسيله يك لايه محافظ از لايه بعدي جدا شده. در لايه بعدي مولكولهاي پيلمر به صورت شبكه‌اي به هم متصل شده‌اند و نفوذ آب در آن يك ساعت به طول مي- انجامد.
اين لايه نيز با يك پوشش محافظ از لايه بعدي مجزا شده. در آخرين لايه گويهاي كوچكي قرار داده شده كه درون هر يك يك ماده شيميايي معين قرار دارد. برخورد آب با اين گويها موجب حل شدن پوشش گوي مانند و آزاد شدن محتواي گوي مي‌شود. تركيب اين مواد شيميايي، داروي مورد نظر را به وجود مي آورد.
يك گروه ديگر از پژوهشگران در موسسه ملي تحقيقات بهداشتي و پزشكي فرانسه و در دانشگاه سوربن با استفاده از روشي مشابه اجزاي مولكول دي.ان.آ را به بخشهاي مختلف بدن عرضه كرده‌اند. از اين روش مي‌توان در ژن درماني استفاده كرد.