سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
دبير كل منطقه مديترانه‌اي شرقي WHO گفت: قلياني‌ها بيش از ديگر افراد مستعد مصرف مواد مخدر هستند در حالي كه مصرف قليان به خصوص در ميان جوانان به علل مختلف از جمله بي ضرر يا كم ضرر خواندن آن يا جذابتهاي ناشي از تنباكوهاي معطر رو به افزايش است.
حسين جزايري دبير كل سازمان جهاني بهداشت _ منطقه مديترانه‌اي شرقي در پيام خود كه به مناسبت 4 ژوئن روز جهاني بدون دخانيات شب گذشته توسط “مبشر شيخ” نماينده اين سازمان در تهران قرائت شد، افزود:دخانيات در واقع “در تمامي «اشكال و ظواهر مبدل خود كشنده است» و اين شامل قليان، تنباكوي جويدني و تدخيني نيز مي‌شود.
جزايري در پيام خود افزود: با اين وجود چنين به نظر مي‌رسد كه در منطقه مديترانه شرقي ما هنوز قادر نيستيم به شكلي تاثير‌گذار تا ژرف‌ترين سطوح جامعه و مردم عادي، اين پيام را برسانيم. ما هنوز نتوانسته‌ايم پذيرش اجتماعي دخانيات را تغيير دهيم و مصرف آن روز به روز اشاعه پيدا مي‌كند.
وي ادامه داد: تعهد سياسي كشورها افزايش يافته و در حال حاضر در منطقه مديترانه شرقي 14 كشور عضو سازمان جهاني بهداشت از گروه‌هاي وابسته به كنوانسيون كنترل دخانيات سازمان بهداشت جهاني هستند و براي هر كشور عضو نيز نماينده‌اي در نظر گرفته شده است اما اين كافي نيست.
نماينده سازمان جهاني بهداشت اضافه كرد: روند مصرف دخانيات در منطقه مديترانه‌اي شرقي تغيير پيدا كرده است اما نگراني من از اين است كه وضع را از اين هم وخيم‌تر مي‌كند به جاي اشخاصي كه به تنهايي سيگار مي‌كشند، مصرف قليان در ميان همه گروه‌هاي سني افزايش پيدا كرده است.
در اين پيام آمده است: مطالعات اخير در رده سني 15 تا 35 سال نشان مي‌دهد كه 6.46درصد نمونه مورد مطالعه، مصرف قليان را در سنين قبل از 18 سالگي شروع كرده‌اند و 83درصد مصرف كنندگان قليان در خانه‌ها و در ميان اعضاي خانواده‌‌اي هستند كه دخانيات مصرف مي‌كنند.
وي ادامه داد: مطالعه نشان داد كه 3.29درصد دانش‌آموزان بيش از 50 درصد پول توجيبي شان را براي كشيدن قليان صرف مي‌كنند. يك سوم قلياني‌ها بر اين باورند كه قليان هيچ تاثير زيان‌آوري بر سلامتي ندارد در حالي كه 6.56درصد معتقدند كه ضرر قليان كمتر از سيگار است.
جزايري ادامه داد: حيرت‌آورتر اينكه 5.71 درصد اين نمونه آماري بر اين باور بودند كه قلياني‌ها بيش از ديگر افراد مستعد مصرف مواد مخدر هستند اينها ديگر نشانه‌هاي هشدار دهنده‌اي هستند و در صورتي كه به درستي به آنها پرداخته نشود باعث بالا بردن ميزان بيماريهاي ناشي از مصرف دخانيات به ويژه بيماريهاي قلبي در ميان افراد جوانتر مي‌شود.
نماينده WHO گفت: امروزه ما مي‌دانيم كه مصرف قليان و بسيار زيان آور تر از سيگار است و به همان اندازه اعتيادآ‌ور است.
وي در اين پيام اذعان كرد: يك جلسه معمولي يك ساعته كشيدن قليان باعث استنشاق دودي معادل 100 تا 200 نخ سيگار است حتي پس از عبور دود از درون آب قليان ميزان بالايي از تركيبات سمي شامل منوكسيد كربن، فلزات سنگين و مواد شيميايي سرطان زا درون آن وجود دارد.
وي گفت: منابع حرارتي كه معمولا براي سوزاندن تنباكو استفاده مي شود، مثل چوب نيم‌سوز يا ذغال چوب نيز مخاطرات سلامت را افزايش مي‌دهند چرا كه چنين سوختهايي هنگام اشتغال نيز سم‌هاي خاص خودشان را توليد مي‌كنند و شامل مقادير بالايي از منوكسيد كربن، آهن‌ها و مواد شيميايي سرطان زا هستند.
جزايري اضافه كرد: خانمهاي باردار و به ويژه جنين آنها كه در معرض مستقيم و يا غير مستقيم سموم ناشي از استعمال قليان است و از اين نظر بسيار آسيب پذيرترند،دود دست دوم توليد شده از قليان، مخلوطي است از تنباكو و دود مواد سوختي و بنابراين خطري جديتر براي يك فرد غيرسيگاري داردو هنوز ثابت نشده است كه هيچ وسيله يا ابزاري توانسته باشد خطر كشيدن قليان را كمتر كند.
وي اضافه كرد: اشتراك قطعه دهاني قليانها نيز خطري جدي براي انتقال بيماريهاي واگيردار مثل سل و هپاتيت است علاوه بر آن غالبا براي مطبوعتر و شيرين‌تر كردن تنباكوي قليان به آن طعم داده مي‌شود كه همين آن را خوشايند مي‌كند اين بو و طعم و شيرين دود شايد توضيحي براي اين باشد كه چرا افراد و به ويژه جواناني كه حتي نوع ديگر دخانيات را استعمال نمي‌كنند، قليان مصرف مي‌كنند.
نماينده سازمان جهاني بهداشت در منطقه مديترانه شرقي در پيام خود اضافه كرد: در حال حاضر با يك بسيج گسترده از طريق تبليغ غير مستقيم در رسانه ها، تلويزيون، ماهواره‌ها و اينترنت رو به رو هستيم كه هدف آنها جوانان يعني مخاطبان اين دسته از رسانه‌ها است.
