سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
دبیر کل منطقه مدیترانه‌ای شرقی WHO گفت: قلیانی‌ها بیش از دیگر افراد مستعد مصرف مواد مخدر هستند در حالی که مصرف قلیان به خصوص در میان جوانان به علل مختلف از جمله بی ضرر یا کم ضرر خواندن آن یا جذابتهای ناشی از تنباکوهای معطر رو به افزایش است.
حسین جزایری دبیر کل سازمان جهانی بهداشت _ منطقه مدیترانه‌ای شرقی در پیام خود که به مناسبت ۴ ژوئن روز جهانی بدون دخانیات شب گذشته توسط “مبشر شیخ” نماینده این سازمان در تهران قرائت شد، افزود:دخانیات در واقع “در تمامی «اشکال و ظواهر مبدل خود کشنده است» و این شامل قلیان، تنباکوی جویدنی و تدخینی نیز می‌شود.
جزایری در پیام خود افزود: با این وجود چنین به نظر می‌رسد که در منطقه مدیترانه شرقی ما هنوز قادر نیستیم به شکلی تاثیر‌گذار تا ژرف‌ترین سطوح جامعه و مردم عادی، این پیام را برسانیم. ما هنوز نتوانسته‌ایم پذیرش اجتماعی دخانیات را تغییر دهیم و مصرف آن روز به روز اشاعه پیدا میکند.
وی ادامه داد: تعهد سیاسی کشورها افزایش یافته و در حال حاضر در منطقه مدیترانه شرقی ۱۴ کشور عضو سازمان جهانی بهداشت از گروه‌های وابسته به کنوانسیون کنترل دخانیات سازمان بهداشت جهانی هستند و برای هر کشور عضو نیز نماینده‌ای در نظر گرفته شده است اما این کافی نیست.
نماینده سازمان جهانی بهداشت اضافه کرد: روند مصرف دخانیات در منطقه مدیترانه‌ای شرقی تغییر پیدا کرده است اما نگرانی من از این است که وضع را از این هم وخیم‌تر میکند به جای اشخاصی که به تنهایی سیگار می‌کشند، مصرف قلیان در میان همه گروه‌های سنی افزایش پیدا کرده است.
در این پیام آمده است: مطالعات اخیر در رده سنی ۱۵ تا ۳۵ سال نشان می‌دهد که ۶٫۴۶درصد نمونه مورد مطالعه، مصرف قلیان را در سنین قبل از ۱۸ سالگی شروع کرده‌اند و ۸۳درصد مصرف کنندگان قلیان در خانه‌ها و در میان اعضای خانواده‌‌ای هستند که دخانیات مصرف می‌کنند.
وی ادامه داد: مطالعه نشان داد که ۳٫۲۹درصد دانش‌آموزان بیش از ۵۰ درصد پول توجیبی شان را برای کشیدن قلیان صرف می‌کنند. یک سوم قلیانی‌ها بر این باورند که قلیان هیچ تاثیر زیان‌آوری بر سلامتی ندارد در حالی که ۶٫۵۶درصد معتقدند که ضرر قلیان کمتر از سیگار است.
جزایری ادامه داد: حیرت‌آورتر اینکه ۵٫۷۱ درصد این نمونه آماری بر این باور بودند که قلیانی‌ها بیش از دیگر افراد مستعد مصرف مواد مخدر هستند اینها دیگر نشانه‌های هشدار دهنده‌ای هستند و در صورتی که به درستی به آنها پرداخته نشود باعث بالا بردن میزان بیماریهای ناشی از مصرف دخانیات به ویژه بیماریهای قلبی در میان افراد جوانتر می‌شود.
نماینده WHO گفت: امروزه ما می‌دانیم که مصرف قلیان و بسیار زیان آور تر از سیگار است و به همان اندازه اعتیادآ‌ور است.
وی در این پیام اذعان کرد: یک جلسه معمولی یک ساعته کشیدن قلیان باعث استنشاق دودی معادل ۱۰۰ تا ۲۰۰ نخ سیگار است حتی پس از عبور دود از درون آب قلیان میزان بالایی از ترکیبات سمی شامل منوکسید کربن، فلزات سنگین و مواد شیمیایی سرطان زا درون آن وجود دارد.
وی گفت: منابع حرارتی که معمولا برای سوزاندن تنباکو استفاده می شود، مثل چوب نیم‌سوز یا ذغال چوب نیز مخاطرات سلامت را افزایش می‌دهند چرا که چنین سوختهایی هنگام اشتغال نیز سم‌های خاص خودشان را تولید می‌کنند و شامل مقادیر بالایی از منوکسید کربن، آهن‌ها و مواد شیمیایی سرطان زا هستند.
جزایری اضافه کرد: خانمهای باردار و به ویژه جنین آنها که در معرض مستقیم و یا غیر مستقیم سموم ناشی از استعمال قلیان است و از این نظر بسیار آسیب پذیرترند،دود دست دوم تولید شده از قلیان، مخلوطی است از تنباکو و دود مواد سوختی و بنابراین خطری جدیتر برای یک فرد غیرسیگاری داردو هنوز ثابت نشده است که هیچ وسیله یا ابزاری توانسته باشد خطر کشیدن قلیان را کمتر کند.
وی اضافه کرد: اشتراک قطعه دهانی قلیانها نیز خطری جدی برای انتقال بیماریهای واگیردار مثل سل و هپاتیت است علاوه بر آن غالبا برای مطبوعتر و شیرین‌تر کردن تنباکوی قلیان به آن طعم داده می‌شود که همین آن را خوشایند میکند این بو و طعم و شیرین دود شاید توضیحی برای این باشد که چرا افراد و به ویژه جوانانی که حتی نوع دیگر دخانیات را استعمال نمی‌کنند، قلیان مصرف می‌کنند.
نماینده سازمان جهانی بهداشت در منطقه مدیترانه شرقی در پیام خود اضافه کرد: در حال حاضر با یک بسیج گسترده از طریق تبلیغ غیر مستقیم در رسانه ها، تلویزیون، ماهواره‌ها و اینترنت رو به رو هستیم که هدف آنها جوانان یعنی مخاطبان این دسته از رسانه‌ها است.
