نويسندگان: زهره اسكندري- اكبر ويسي- حشمت رزلانسري
چكيده:
مقدمه: پرستاري يكي از مهمترين حرفههاي شناخته شده در جهان ميباشد كه نقش مهمي را در حفظ و ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه ايفا مينمايد. اين گروه در ارتباط مستقيم و تنگاتنگ با بيماران بوده و نقشها و مسئوليتهاي متفاوتي را بر عهده دارند. پرستاري فرآيند تصميمگيري است كه به بيمار و مددجو كمك مينمايد تا به بالاترين سطح سلامتي خود دست يابد. در كشور ما ردههاي پرستاري بر اساس نوع آموزش و نياز كشور در چهار رده (پرستار، بهيار، كاردان اتاقعمل و هوشبري) در بيمارستانها تقسيم شده است كه هر يك از آنان شرح وظايف خاصي را انجام ميدهند. بهياران يكي از ردههاي پرستاري و درماني در كشور هستند كه همگام با پرستاران بر اساس تعليمات و آموزشهاي خاص حرفهاي خود به مراقبت از بيماران و مددجويان ميپردازند و بر اساس قوانين سازمان امور اداري و استخدامي از حقوق و مزاياي مشخصي بهرهمند ميباشند. از طرفي بحث ارتقاء مدارج علمي پرستاري به منظور ارتقاء مهارتهاي باليني و كيفيت نحوه ارائه خدمات پرستاري مورد نياز بيماران و مددجويان مدتهاست كه مورد توجه مسئولين و صاحب نظران اين حرفه قرار گرفته است زيرا افزايش سطح آگاهي و دانش پرستاران نقش مهمي در بهبود كيفيت خدمات ارائه شده به بيماران و مددجويان را بر عهده دارد. همچنين افزايش روند رو به رشد سطح سلامت جامعه در كشورهاي پيشرفته جهان به گونهاي است كه مددجويان و بيماران مايلند تا پرستاراني كه از آنان مراقبت مينمايند صلاحيت و توانمندي بيشتر علمي وعملي براي پرستاري از آنان را داشته باشند. امروزه در بسياري از كشورها پرستاران فارغالتحصيل داراي مهارتهاي خاصي بوده و بر اساس مدت دوران تحصيل دانشگاهي و ميزان بهرهگيري از دانش و علوم حرفه پرستاري ردهبندي و اشتغال به كار دارند. مانند پرستار داراي مجوز پروانه كار، پرستار داراي بورد، پرستار فارغالتحصيل ليسانس، مدير مسئول امور باليني، فوق ليسانس پرستاري و غيره.
ضروريست تا در كشور ما نيز فرصت ارتقاء تحصيلي جهت بيماران فراهم شود تا آنان بتوانند با كسب دانش و مهارتهاي تخصصي بيشتر، در جهت ارائه مراقبتهاي مورد نياز بيماران و بازگرداندن سلامتي آنان تلاش نمايند. لذا با توجه به اهميتآگاهي از نظرات بهياران در خصوص نحوه ارتقاء تحصيلي انجام گرفت تا بتوان ضمن آگاهي از نظرات اين گروه در خصوص نحوه ارتقاء شغلي و مشكلات موجود در آموزش آنان راهكارهاي مناسبي را به مسئولين ذيربط و برنامهريزان آموزش پرستاري كشور ارائه نمود.
مواد و روشها
اين مطالعه از نوع توصيفي و نمونهگيري به صورت در دسترس بود. جامعه مورد پژوهش را 190 نفر از بهياران شاغل در بيمارستانهاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي و سازمان تامين اجتماعي تشكيل ميداد. اطلاعات مورد نياز توسط پرسشنامه دو قسمتي جمعآوري گرديد. قسمت اول پرسشنامه شامل مشخصات فردي و قسمت دوم حاوي 20 سوال در مورد ضرورت ارتقاء تحصيلي و نحوه آموزش بهياران و 4 سوال باز در مورد نظرات آنان پيرامون اجراي برنامههاي آموزش تحصيلي خود بود. پس از جمعآوري اطلاعات مورد نياز دادهها به استفاده از نرمافزار spss آناليز و بر اساس آمار توصيفي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
نتايج:
نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه5/99% بهياران موافق با طرح ارتقاء تحصيلي خويش بوده و 5/89% آنان مايل به ادامه تحصيل در رشته پرستاري بودند. 8/66% موافق با گذاشتن شرط سني براي ارتقاء تحصيلي و 7/72% بهياران موافق با گذاشتن آزمون ورودي براي ادامه تحصيل بودند. همچنين 6/92% موافق با گذاشتن سهميه و بورسيه براي تحصيلات تكميلي خود بودند. 8/56% اعلام كردند كه تحصيل در دوره شبانه و يا روزانه برايشان فرقي ندارد. 9/57% مايل به ادامه تحصيل در دانشكده استان خود بوده و 2/83% طول دوره تحصيلي را 2 سال و 6/11% اعلام نمودند كه طول دوره تحصيل برايشان فرقي ندارد.
بحث
همانگونه كه در نتايج تحقيق بعمل آمده مشخص شده است. بهياران مايل به ادامه تحصيل خود براي ارتقاء شغلي و ارائه بهتر خدمات باليني و پرستاري مورد نياز بيماران و مددجويان ميباشند. و اين وظيفه مسئولين است كه با توجه به نقش حياتي كادر پرستاري در حفظ و اعاده سلامتي بيماران در بيمارستانها، بستر لازم براي ادامه تحصيل آنان در كشور را بر اساس شرايط كاري موجود مهيا سازند به گونهاي كه ضمن انجام اشتغال و فعاليت خود در محلهاي كاريشان، ادامه تحصيل دهند