سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
براساس آخرین رتبه بندی سلامت در استان های مختلف کشور، استان های اصفهان ، تهران و مرکزی جزو استان های دارای وضعیت سلامت مناسب و استان های اردبیل ، گلستان و قم از استان های فاقد وضعیت سلامت مناسب و استان های خوزستان ، سیستان و بلوچستان و کهگیلویه و بویراحمد به لحاظ سلامت در وضعیت وخیم هستند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، امروزه توسعه، دغدغه خاطر بسیاری از کشورهاست که این امر نشان‌دهنده چیزی جز رضایتبخش‌تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست؛ از آنجا که بدون سلامت هیچ کس از زندگی خود رضایتی نخواهد داشت، بنابراین استقرار سلامت در اصول بنیادین توسعه اجتناب ناپذیر است.
ورود تجهیزات جدید و روشهای پیشرفته درمانی، شیوع بیماریهای صعب‌العلاج ناشی از شیوه زندگی ماشینی، تغییر سطح توقع و انتظارات مردم، رشد سطح عمومی قیمتها و بروز بیماریهای جدید از عواملی است که طی دو دهه اخیر شرایطی را که به انفجار هزینه‌های درمانی معروف شده است در سطح جهان پدید آورده‌اند؛ بالتبع در ایران نیز رشد انفجاری هزینه‌ها به وقوع پیوست.
بر اساس تحقیقات انجام شده در کشورایران، از سوی دیگر سطح تورم قیمت بهداشتی و درمانی در مناطق شهری طی سالهای ۶۹ تا ۸۲ بجز سال ۷۴ بیش از سطح تورم عمومی اقتصادی بوده است؛ به گونه‌ای که در سال ۷۱ رشد شاخص قیمتهای بخش بهداشت و درمان به ۵۴ درصد رسید؛ در حالیکه نرخ تورم در سطح اقتصاد در این سال ۲۵ درصد بود. تنها در سال ۷۴ نیز رشد قیمتهای بخش بهداشت و درمان به حدود۳۳ درصد رسید که کمتر از سطح تورم عمومی ۵۰ درصدی اقتصاد بود و این امر به دلیل ارائه قانون بیمه همگانی درمان بوده است.
با توجه به زیان سنگین بیمه خدمات درمانی در سالهای اول پس از تأسیس، به تدریج مقررات ورود به آن سخت‌تر و این باعث افزایش نسبت شاخص قیمت بهداشت و درمان به شاخص سطح عمومی قیمتها از ۵۹/۰ در سال ۶۹ به ۲۱/۱ در سال ۸۲ شد؛ از سوی دیگر این افزایش نشان‌دهنده رشد سریع‌تر سطح قیمتهای بهداشت و درمان نسبت به سایرین است.
گفتنی است که پزشکان مهمترین عامل در مدیریت تخصیص منابع بخش سلامت شناخته شده‌اند که نقش اساسی را در میزان اثربخشی و کارایی خدمات بهداشتی و درمانی به عهده دارند.
درحالیکه تعداد پزشکان طی دوره سالهای۷۲ تا ۸۲ تقریبا دو برابر شده، این افزایش با نرخ متوسط سالانه حدود ۴/۱۱ درصد، باعث رشد شاخص تعداد پزشک به ازای هر نفر جمعیت از ۶۱/۰ در سال ۷۲ به ۲۳/۱ در سال ۸۲ شده است.
بررسی ظرفیتهای فیزیکی بخش سلامت نیز نشان می‌دهد که در سال ۷۰ تعداد ۸۵ هزار و ۸۱۰ تخت ثابت در کشور وجود داشته که با نرخ رشد متوسط سالیانه ۴/۲ درصد به ۱۰۹ هزار و ۸۶۳ تخت در سال ۸۲ رسید و طی این مدت تعداد بیمارستانها نیز از ۶۳۹ بیمارستان به ۷۲۱ بیمارستان افزایش یافت.
در این زمینه نجات امینی، کارشناسی ارشد توسعه اقتصاد و برنامه‌ریزی به همراه همکاران خود به رتبه‌بندی استانهای کشور بر اساس ۳۵ شاخص سلامت از جمله شاخص‌های دسترسی به خدمات درمانی، بهداشتی، کارایی، شاخص‌های رفتاری و بهداشت باروری، جمعیتی، میرایی و امنیت غذا و تغذیه پرداخته‌اند.
یافته‌های بررسی‌های آنها نشان داد که پایین نگهداشتن نرخ‌های رسمی ارائه خدمات درمانی نه تنها باعث می‌شود تا مصرف‌کنندگان، خدمات درمانی مورد نیازشان را فراتر از قیمتهای اعلام شده از بازارهای غیررسمی تهیه کنند، بلکه منجر به آن می‌شود که به عرضه‌کنندگان خدمات درمانی نیز فشار وارد شود؛ بدین ترتیب غیر از اعمال فشار بر مصرف‌کنندگان، درآمد واقعی پزشکان عمومی و سایر عرضه‌کنندگان خدمات درمانی در سطوح میانی نیز کاهش می‌یابد.
لازم به ذکر است که توزیع منابع انسانی بخش سلامت بخصوص پزشکان متخصص در بین استانهای کشور برای ۱۰۰ هزار نفر در حدود ۵/۱۴ نفر است؛ در حالی که استان اردبیل فقط ۳/۵ پزشک متخصص برای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و استان سمنان ۴/۲۹ پزشک متخصص برای همین تعداد جمعیت دارد؛ به عبارتی دیگر در کل، توزیع پزشکان متخصص و منابع فیزیکی بسیار نامتوازن است و این موجب شده برخی استانها مانند اصفهان، تهران و مرکزی از وضعیت سلامت مناسب برخوردار بوده و در مقابل وضعیت سلامت استانهای خوزستان، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویر احمد وخیم باشد.