بر اساس يك مطالعه كه در تازهترين شماره مجله “لانست” منتشر شده است، براي كمك به كاهش كم خوني در كشورهاي فقير ميتوان غلات را با شكل جديدي از آهن غني كرد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از خبرگزاري فرانسه ، تقريبا نيمي از كودكان كشورهاي در حال توسعه به فقر آهن مبتلا هستند كه عمدتا ناشي از رژيم غذايي آنها است كه بيشتر حاوي برنج، ذرت و ساير حبوبات است.
غلات حاوي “فيتايتها”( (phytatesهستند كه به محكمي به آهن موجود در گياهان ميچسبند و از تجزيه آنها در روده جلوگيري ميكنند. در نتيجه بدن تنها پنج درصد آهن موجود در غذاهاي گياهي را جذب ميكند و بقيه آن دفع ميشود.
امروزه دهها كشور در تلاشي براي مبارزه با كم خوني، غلات خود را با آهن غني ميكنند.
اين آهن معمولا پودر آهن خالص است كه بطور الكتروليتي از سولفات آهن معدني به دست ميآيد.
اما اين مطالعه كه به تازگي انجام شده است نشان ميدهد كه آهن الكترواستاتيكي موثر نيست. اين آهن هرچند ممكن است ارزان باشد، اما آن هم به فيتايتهاي پر دردسر ميچسبد.
نويسندگان اين مطالعه كه رياست آنها را “پولين آندانگو” متخصص تغذيه در “دانشگاه “واگننيگن”در هلند بر عهده داشت، شكل جديدي از آهن را در ميان دانش آموزان در كنيا آزمايش كردند.
اين آهن كه NaFeEDTAخوانده ميشود حاوي ذراتي است كه در “جلدي” از تركيبات كربن پيچيده شده است كه از افتادن آن در دام فيتايتها پيشگيري ميكند و بدين ترتيب امكان آزاد شدن دست نخورده و سالم آن در روده افزايش مييابد.
محققان اين روكش جديد را در ميان ۵۰۵كودك سه تا هشت ساله در “مارافا” در شرق كنيا آزمايش كردند.
به تمامي اين كودكان هر روز به مدت پنج ماه يك نوع غذاي محلي داده شد. اين غذا به نان “يوجي” از آرد ذرت سبوس دار درست ميشود و با شكر شيرين ميشود.
محققان اين كودكان را به سه گروه تقسيم كردند. در غذاي گروه اول كه گروه كنترل بود آهن غني شده استفاده نشد.
به گروه دوم غذاي آش مانندي با آهن الكتروليتي در راستاي دوز توصيه شده دولت آفريقاي جنوبي داده شد. و به گروه سوم “ “iron-EDTAدر سطوح دو دوزي داده شد.
در انتهاي اين مطالعه ديده شد كه غني كردن با iron-EDTAشيوع كمخوني در گروه سوم را در مقايسه با گروه كنترل، تا ۸۹درصد كاهش داد.
غني كردن با آهن الكتروليتي نيز به هيچ وجه تاثيري در پيشگيري از كم خوني نداشت.
كودكاني كه سطح آهن خونشان پايين بود از افزايش EDTAبيشتر منفعت بردند و كودكاني از پيش سطح آهن خونشان خوب بود نيز ظاهرا از مصرف غلات غني شده آسيب نديدند.
در اين مطالعه ميزان مصرف روزانه آهن پنج كودك بيشتر از ميزان قابل قبول روزانه بود اما هيچ عوارض جانبي شناخته شدهاي ديده نشد.
دانشگاه واگن نيگن در بيانيهاي اعلام كرد، در سال ۱۹۹۰تنها آمريكا و كانادا آرد خود را با آهن غني ميكردند اما امروزه ۴۹كشور از جمله نيجريه و آفريقاي جنوبي چنين كاري را انجام ميدهند.
در ميان كودكان كشورهاي جنوب صحراي آفريقا كه رژيم غذايي عادي آنها آرد غلات سبوس دار است كه فيتايتهاي بسيار بيشتري نسبت به آرد سفيد دارد، كم خوني به شدت رواج دارد