سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
کشف تازه دانشمندان: کارخانه سلول دارای قطعات یدکی برای موارد ضروری است۸۴/۰۸/۳
محققان در بررسی سلول موشها دریافته‌اند که تعدادی رشته اضافی مولکول آر ان آ در آنها موجود است که در مواردی که سلول با تنش و استرس مواجه می‌شود می‌توانند پروتئین لازم را برای پاسخگویی به شرایط نامساعد تولید کنند.
کشف این رشته‌های یدکی و اضافی رمزکننده پروتئین مسیر تازه‌ای را در حوزه تحقیقات ژنتیکی باز کرده و می‌تواند به زیستشناسان برای فهم بهتر نحوه عمل بدن در مقابله با عفونتها کمک کند.
مدل کلاسیکی که برای توضیح تولید پروتئین به وسیله مولکولهای پیام برنده آر آن ا ارائه شده سالهاست که مورد قبول دانشمندان است.
براساس این مدل در داخل هسته هرسلول، مولکول دی ان آ به رشته آر آن آ ترا نویسی می‌شود. آنگاه این رشته به گونه‌ای تغییر می‌یابد که می‌تواند هسته را ترک کند و در درون سیتو پلاسم هسته به پروتئین تبدیل شود.
اما دیوید سکتور متخصص زیستشناسی مولکولی از آزمایشگاه کولد اسپرینگ هاربور در شهر نیو یورک به اتفاق همکارانش توانسته‌اند به انواع دیگری از رشته‌های آر ان آ در درون سلول بدن موشها دست یابند.
این گروه در بررسیهای خود در سلول موشها به مولکولهای تغییر نیافته آر ان آ در درون هسته و در ساختارهای پروتئینی ریزی موسوم به
پارااسپکل‌ها paraspecklesبرخورد کردند.
برخی از این مولکولهای آر ان آ به وسیله یک ژن خاص موسوم به ام سی آ تی ۲ mCAT2رمز نگاری شده بودند.
این نوع ژن به تولید اکسید نیتریک کمک میکند و این اکسید ترکیبی است که تصور می‌شود به سلول در مبارزه با عفونت مدد می‌رساند.
در مطالعاتی که در گذشته صورت گرفته نیز این نکته مشاهده شده بود که در سلولهای مبتلا به بیماریهایی مانند هانتینگتون و اسکلروسیس چندگانه این ژن بخوبی کار نمی‌کند و بنابراین سیستم دفاعی سلول از بازده مطلوب برخوردار نیست.
گروه پژوهشگران حدس زدند که این رشته‌های اضافی آر ان آ احیانا در مواقع بروز خطر و استرس برای سلول وارد عمل می‌شوند و برای بررسی این نظریه سلولهای موش را در برابر آنزیمی قرار دادند که مانع از ترکیب و تولید رشته‌های تازه مولکول آر ان آ می‌شود.
در این حال میزان این رشته‌های یدکی و اضافی آران آ در درون سلول تا ۵۰درصد کاهش یافت.
محققانی که پژوهش اخیر را به انجام رسانده‌اند در گزارشی در نشریه علمی سل Cellمتذکر شده‌اند که سلول با استفاده از این رشته‌های یدکی آر ان آ در موارد نیاز به سرعت پروتئین تولید میکند و برای این منظور حاجت ندارد که به سراغ مولکول دی ان آ برود و با استفاده از الگوبرداری ترا- ریخته از آن اقدام به ساخت رشته آر ان آ کند.
بررسیهایی که در مورد سلولها به انجام رسیده نشان می‌دهد سلولها از انواع شگردها برای تنظیم نحوه آشکار شدن اثر ژنها و کنترل میزان پروتئینی که به این ترتیب فراهم می‌شود استفاده می‌کنند.
به عنوان مثال سلولها می‌توانند در نحوه ترا نگاری transcription مولکول دی ان ا تغییر دهند و مولکولهای آر ان آ را به این شکل در درون خود سلول دستخوش تغییر سازند.
اما مکانیزمی که بتازگی کشف شده شیوه بدیع و ناشناخته است که به اعتقاد محققان به احتمال بسیار زیاد در سلولهای بدن آدمی نیز مورد استفاده قرار دارد. به باور این پژوهشگران رشته‌های آر ان آ یدکی در بدن انسان احتمالا می‌توانند در مقابله با بسیاری از امراض موثر واقع شوند.