سایت پزشکان بدون مرز دارو، درمان، بیماری، علمی
كشف تازه دانشمندان: كارخانه سلول داراي قطعات يدكي براي موارد ضروري است۸۴/۰۸/3
محققان در بررسي سلول موشها دريافته‌اند كه تعدادي رشته اضافي مولكول آر ان آ در آنها موجود است كه در مواردي كه سلول با تنش و استرس مواجه مي‌شود مي‌توانند پروتئين لازم را براي پاسخگويي به شرايط نامساعد توليد كنند.
كشف اين رشته‌هاي يدكي و اضافي رمزكننده پروتئين مسير تازه‌اي را در حوزه تحقيقات ژنتيكي باز كرده و مي‌تواند به زيستشناسان براي فهم بهتر نحوه عمل بدن در مقابله با عفونتها كمك كند.
مدل كلاسيكي كه براي توضيح توليد پروتئين به وسيله مولكولهاي پيام برنده آر آن ا ارائه شده سالهاست كه مورد قبول دانشمندان است.
براساس اين مدل در داخل هسته هرسلول، مولكول دي ان آ به رشته آر آن آ ترا نويسي مي‌شود. آنگاه اين رشته به گونه‌اي تغيير مي‌يابد كه مي‌تواند هسته را ترك كند و در درون سيتو پلاسم هسته به پروتئين تبديل شود.
اما ديويد سكتور متخصص زيستشناسي مولكولي از آزمايشگاه كولد اسپرينگ هاربور در شهر نيو يورك به اتفاق همكارانش توانسته‌اند به انواع ديگري از رشته‌هاي آر ان آ در درون سلول بدن موشها دست يابند.
اين گروه در بررسيهاي خود در سلول موشها به مولكولهاي تغيير نيافته آر ان آ در درون هسته و در ساختارهاي پروتئيني ريزي موسوم به
پارااسپكل‌ها paraspecklesبرخورد كردند.
برخي از اين مولكولهاي آر ان آ به وسيله يك ژن خاص موسوم به ام سي آ تي 2 mCAT2رمز نگاري شده بودند.
اين نوع ژن به توليد اكسيد نيتريك كمك مي‌كند و اين اكسيد تركيبي است كه تصور مي‌شود به سلول در مبارزه با عفونت مدد مي‌رساند.
در مطالعاتي كه در گذشته صورت گرفته نيز اين نكته مشاهده شده بود كه در سلولهاي مبتلا به بيماريهايي مانند هانتينگتون و اسكلروسيس چندگانه اين ژن بخوبي كار نمي‌كند و بنابراين سيستم دفاعي سلول از بازده مطلوب برخوردار نيست.
گروه پژوهشگران حدس زدند كه اين رشته‌هاي اضافي آر ان آ احيانا در مواقع بروز خطر و استرس براي سلول وارد عمل مي‌شوند و براي بررسي اين نظريه سلولهاي موش را در برابر آنزيمي قرار دادند كه مانع از تركيب و توليد رشته‌هاي تازه مولكول آر ان آ مي‌شود.
در اين حال ميزان اين رشته‌هاي يدكي و اضافي آران آ در درون سلول تا ۵۰درصد كاهش يافت.
محققاني كه پژوهش اخير را به انجام رسانده‌اند در گزارشي در نشريه علمي سل Cellمتذكر شده‌اند كه سلول با استفاده از اين رشته‌هاي يدكي آر ان آ در موارد نياز به سرعت پروتئين توليد مي‌كند و براي اين منظور حاجت ندارد كه به سراغ مولكول دي ان آ برود و با استفاده از الگوبرداري ترا- ريخته از آن اقدام به ساخت رشته آر ان آ كند.
بررسيهايي كه در مورد سلولها به انجام رسيده نشان مي‌دهد سلولها از انواع شگردها براي تنظيم نحوه آشكار شدن اثر ژنها و كنترل ميزان پروتئيني كه به اين ترتيب فراهم مي‌شود استفاده مي‌كنند.
به عنوان مثال سلولها مي‌توانند در نحوه ترا نگاري transcription مولكول دي ان ا تغيير دهند و مولكولهاي آر ان آ را به اين شكل در درون خود سلول دستخوش تغيير سازند.
اما مكانيزمي كه بتازگي كشف شده شيوه بديع و ناشناخته است كه به اعتقاد محققان به احتمال بسيار زياد در سلولهاي بدن آدمي نيز مورد استفاده قرار دارد. به باور اين پژوهشگران رشته‌هاي آر ان آ يدكي در بدن انسان احتمالا مي‌توانند در مقابله با بسياري از امراض موثر واقع شوند.